Kurban nasıl kesilir?

Kurban nasıl kesilir?
Mehmet Talü

Kurban edilecek hayvan ite-kaka değil, inicitilmeden kesilecek yere götürülmelidir. Kurban kesmek için bıçak önceden bilenip hazırlanır ve hayvanın göremeyeceği bir yere konulur.

Sonra hayvan ayakları ve yüzü kıbleye gelecek şekilde sol tarafına yatırılır. Hayvanın sağ arka ayağı serbest kalmak şartıyla diğer aykaları bağlanır.

Bundan sonra tekbir ve tehlil getirilir. Arkasından 'Bismillahi Allahü ekber' denilerek, hayvanın boynuna bıçak vurulur. Nefes ve yemek boruları ile şahdamarı denilen iki anadamarı kesilir. İlik bu ilk darbelerde kesilmeyerek, kanın iyice boşalması ve hayvanın canının çıkması beklenmelidir. Hayvanın canının iyice çıktığına kanâat getirildikten sonra, ilik kesilerek başı koparılmalı, hayvanın yüzülmesine başlanmalıdır. Aksi halde hayvan acı duyacağından mekruhtur. Sığır, manda, koyun ve keçi çene altından, deve ise göğsünden boğazlanır. Bunların aksini yapmak mekruhtur.

Kurbanı, sahibinin kesmesi menduhtur

Hayvanı elinden gelirse, kurban sahibinin kendisinin kesmesi menduptur. Kendisi kesemezse, bir müslümana kestirir, kendisi de başında bulunmalı ve şu ayeti okumalıdır.

'Kul inne salati ve nüsüki ve mahyaye ve memati lillahi rabbi'l-Alemine la şerike lehu.'

'Şüphesiz benim namazım, kurbanım ve diğer ibadetlerim, diriliğim ve ölümüm alemlerin Rabbı olan Allah içindir. O'nun ortağı yoktur.' (1)

Yalnız kurban sahibinin besmelesi yeterli olmaz, kurbanı kesen 'Bismillahi Allah-u Ekber' demelidir.

Besmeleyi kasten terkederse kurbanın eti yenilmez. Kurban sahibi elini kasabın eli üzerine koyarak kurbanı keserlerse, ikisinin de besmelede bulunmaları gerekir. Birisi kasten besmeleyi terketse eti yenilmez.

Bir kurbanı ehl-i kitap bir kimsenin kesmesi mekruhtur. Ateşe tapan veya inkarcı birisinin kesmesi ise asla caiz değildir. Fakat kesilen bir kurbanın etinden bir gayr-i müslime hibe yoluyla verilmesinde bir sakınca yoktur.

Kurbanda Vekalet

Bir Müslüman kurbanı kendi kesebileceği gibi bir Müslümana da kestirebilir. Ancak kendisinin kesmesi daha faziletlidir. Kurbanı kestirme konusundaki izin bizzat ifade edileceği gibi, izne delalet eden söz, fiil ve davranışlar da izin sayılır.

Mesela bir Müslüman kurbanlık satın alsa kurban bayramı günü hayvanı yatırıp ayaklarını bağlasa onun emri olmadan bir başkası gelip hayvanı boğazlasa bu kurban için yeterlidir. Başka bir hayvan kesmek gerekmez.

İki Müslüman yanılarak birbirlerinin kurbanlarını kendi adlarına kesmiş olsalar vacibi yerine getirmiş olurlar ve kestiklerini değişmek suretiyle kendi hayvanlarını alırlar. Eğer böyle bir durumu etler yenildikten sonra farkederlerse helalleşirler.

Aralarında anlaşmazlık çıkarsa birbirlerine kurbanlıkların değerini öderler. Eğer eyyam-ı nahr geçmiş ise bu paraları tasadduk ederler. (2)

1) En'am Sûresi: 162
2) Kâsânî, a.g.e. 5/78-79